در گفتوگو با ایکنا مطرح شد
همزمان با پایان مدیریت حجتالاسلام والمسلمین قادرامینی در مقام مدیرعامل اتحادیه مؤسسات و تشکلهای قرآن و عترت استان قم، صبح ۲۱ خردادماه در جلسهای که در خانه فرهنگ و هنر ملل(فهم) استان قم با حضور اعضای هیئت مدیره اتحادیه برگزار شد، این منصب به حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی محمدی، عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی رسید.
محمدی که دارای دکتری شیعهشناسی از دانشگاه ادیان و مذاهب و سطح چهار فقه و اصول از حوزه علمیه قم است، مدیریت گروه علوم قرآنی، مدیریت مؤسسه معارف ثقلین قم و عضویت در هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی را در کارنامه خود دارد و ۱۸ کتاب، ۱۴ مقاله علمی پژوهشی و ۳۹ مقاله علمی ترویجی از جمله آثار اوست.
خبرنگار ایکنا از قم گفتوگویی با مدیرعامل جدید اتحادیه مؤسسات و تشکلهای قرآن و عترت استان قم درباره افق چشمانداز و مهمترین فعالیتهای اتحادیه انجام داده است که مشروح آن در ادامه از نظر میگذرد:
ایکنا – در ابتدا ضمن عرض تبریک و خیرمقدم خدمت شما برای مسئولیت جدید در اتحادیه مؤسسات قرآن استان قم، افق چشمانداز و برنامههایی که برای اتحادیه طی یک سال آینده دارید، بفرمایید.
تشکر میکنم از اینکه این فرصت را در اختیار قرار دادید و امیدوارم گفتار، رفتار و کردار ما مورد رضایت خداوند باشد که در آیه ۱۶۲ سوره انعام فرمود: «قُلْ إِنَّ صَلَاتِی وَنُسُکِی وَمَحْیَایَ وَمَمَاتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ؛ بگو در حقیقت نماز من و سایر عبادات من و زندگى و مرگ من براى خدا پروردگار جهانیان است.»
در اتحادیه، سه رویکرد اصلی را در نظر داریم. رویکرد اول، آموزشی است، زیرا وظیفه اصلی اکثر مؤسسات قرآنی استان آموزش است. بنابراین، باید این بخش از سمت اتحادیه تقویت شود. در این رویکرد چند موضوع جدی را پیگیری میکنیم که در رأس آن مسائل و دغدغههای مؤسسات قرآنی از جمله بیمه و استفاده از امتیاز مربیان قرآنی برای جذب در آموزش و پرورش است. همچنین مردمیبودن یکی از بخشهای مهم در رویکرد آموزشی است، زیرا شرط موفقیت آموزش، مردمیبودن آن است. بنابراین، در راستای رونق و تقویت جلسات و محافل قرآنی تلاش میکنیم.
رویکرد دوم اتحادیه، ترویجی و تبلیغی است. در همین راستا، نشست با حجتالاسلام والمسلمین رضاییاصفهانی و امضای تفاهمنامه و تصمیم بر ورود جدیتر اتحادیه به کنگره بینالمللی اندیشههای قرآنی مقام معظم رهبری انجام شده است. مصاحبههای ترویجی با بهرهمندی از ظرفیت مؤسسات قرآنی استان از دیگر اقدامات اتحادیه بهشمار میرود.
با توجه به اهمیت و ضرورت جهاد تبیین، طرح حامیان جهاد تبیین(حجت) را با هدف شناسایی گروهها و کانالهای فعال قرآنی در پیامرسانهای داخلی راهاندازی کردهایم، در این طرح، محتوای علمی موردنیاز و بهروز جامعه در اختیار جهادگران عرصه فضای مجازی قرار میگیرد.
کلیه طرحهای اتحادیه از جمله طرح حجت با محوریت مؤسسات قرآن اجرا میشود. ارگانهای دیگر هم در فضای مجای بهطور فعال طرحهایی را ویژه جهاد تبیین دارند که این مسئله با توجه به حمله همهجانبه دشمنان به آموزههای دینی جوانان قابل توجیه است. بنابراین، مؤسسات قرآنی هم یکی از ظرفیتهای مهم در عرصه جهاد تبیین و مبارزه با دشمنان هستند.
به اعتقاد من، با توجه به اهمیت و جایگاه ویژه شهر مقدس قم در عرصه جهانی، باید اقداماتی در عرصه بینالمللی انجام شود، از اینرو، فعالیتهای مطالعاتی و پژوهشی به زبان اردو و برنامهریزی برای تولیدمحتوای زبان انگلیسی انجام شده است.
با توجه به پژوهشمحور بودن بسیاری از مؤسسات فرهنگی و قرآنی استان و ضرورت توجه به این مسئله از سمت اتحادیه قم، رویکرد سوم پژوهشی است. در این راستا، اتاق فکر قرآنی با حضور مسئولان اجرایی و عالمان قرآنی آشنا با مسائل بهروز قرآن تشکیل و در این جلسات، مسائل بهروز قرآن با استناد به اندیشه مقام معظم رهبری مطرح شده و طرحهای مطالعاتی و پژوهشی با هدف رفع این مشکلات ارائه میشود. مجریان این طرح مؤسسات قرآنی استان هستند.
پس از شناسایی هندسه مسائل قرآنی از دیدگاه مقام معظم رهبری، آن را به یک طرح پژوهشی تبدیل و با کمک مؤسسات قرآنی پیادهسازی میکنیم. همچنین ارائه طرحهای پژوهشی مؤسسات قرآنی از سوی اتحادیه در این اتاق فکر و تخصیص بودجه جهت اجرایی شدن آن از دیگر اقدامات این اتاق فکر بهشمار میرود.
برگزاری همایش علمی پژوهشی «مهجوریت قرآن و وظایف مؤسسات قرآنی» در سال آینده یکی دیگر از اقدامات اتحادیه با رویکرد پژوهشی است.
ایکنا – در سخنان خود به تقویت محافل قرآنی اشاره کردید که زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی در حال انجام است، نقش اتحادیه در این موضوع چیست؟
اتحادیه در این زمینه هیچ نقش تصدیگری ندارد و بیشتر نقش ستادی را ایفا میکند؛ درواقع مدیران مؤسسات قرآنی را به ارتباط با مساجد تشویق و ترغیب میکند. همچنین با هیئت امنای مساجد رایزنی کرده تا بتواند برای برگزاری جلسات قرآن با مؤسسات قرآنی همکاریهای لازم را داشته باشد. برخی از مؤسسات قرآنی استان با مشکل نداشتن مکان مناسب برای برپایی جلسات آموزش قرآن مواجه هستند و ما بهدنبال برقراری حلقه اتصال میان مساجد و مؤسسات قرآن جهت برپایی جلسات آموزشی خود در مساجد هستیم.
از ظرفیت خوب مساجد برای اتصال با یک مؤسسه قرآنی بهمنظور تقویت آموزش قرآن کریم و مردمی شدن فعالیتهای قرآنی نباید غافل شد. در گذشته، مردم با دعوت از قاریان و حافظان قرآنی در محلههای خود، جلسات قرآن برپا میکردند. بنابراین، با برنامهریزی دقیق و مناسب، هیئت امنا و بهویژه امام جماعت مسجد هم از کلاسهای آموزشی مؤسسات قرآن حمایت میکند.
ایکنا – بهنظر میرسد اتحادیه مؤسسات قرآنی قم در آینده به سمت رویکرد پژوهشی و مطالعاتی سوق پیدا کند، آیا این تغییرات اندک در رویکرد جدید اتحادیه نسبت به سالهای گذشته، آن را از امور اجرایی بازنمیدارد؟
رویکرد اتحادیه تغییر نمیکند بلکه رویکرد پژوهشی به رسالت و وظایف دیگر اتحادیه اضافه شده است. اتحادیه مدیریت ستادی دارد نه صفی. فعالیت ستادی اتحادیه را به شکل علمیتر و پژوهشمحور انجام میدهیم. اتحادیه بهروزترین مسائل و دغدغههای مؤسسات قرآن استان را رصد میکند، بنابراین رویکرد اتحادیه از مسیر اصلی اجرایی و ستادی خارج نشده و تنها نگاه علمی پشتوانه آن است.
ایکنا – آیا تعامل بین اتحادیه با حوزههای علمیه برای اجرای برنامههای باکیفیتتر در اتحادیه، در دستورکار قرار دارد؟
تعامل و همکاری بین اتحادیه و حوزههای علمیه پررنگتر از گذشته میشود، بهطور مثال، اتحادیه یکی از مشارکتکنندگان در برگزاری همایش بینالمللی دیدگاههای قرآنی مقام معظم رهبری به همت نهادهای حوزوی است و همچنین نشستهای تخصصی و علمی ذیل این همایش هم با همکاری اتحادیه برگزار میشود.
تفاهمنامه همکاری با پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم، مؤسسه المهدی(عج) و مؤسسه امام علی(ع) در راستای تعامل و همکاریهای گسترده بین اتحادیه و نهادهای حوزوی منقعد شده است. جلسات و دیدار با اساتید حوزه بهمنظور آشنایی با مسائل و دغدغههای قرآنی آنان و بهرهمندی از رهنمونهای آنان هم در دستور کار اتحادیه از آغاز مدیریت تا به امروز بوده است.
ایکنا – برای تحقق مطالبات قرآنی مقام معظم رهبری چه برنامهها و طرحهایی دارید؟
طرح «قرآنبانو» ویژه حفظ سه ساله بانوان در راستای مطالبه مقام معظم رهبری و بهویژه تربیت ۱۰ میلیون حافظ قرآن کریم در دستورکار اتحادیه قرار دارد و این طرح برای مهمترین و جدیترین مطالبه رهبری از ظرفیت زنان بهویژه زنان خانهدار بهرهمند میشود.
مدیریت ۲۶ میلیون و ۲۵۰ هزار خانواده در ایران به دست خانم خانه است و در این طرح که با مشارکت مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران و مؤسسات قرآن استان انجام میشود برای این گروه از زنان دوره حفظ قرآن کریم در مدت زمان سه سال برگزار میشود و مشارکتکنندگان این طرح در پایان این دوره حافظ کل یا چند جزء از قرآن کریم هستند.
این طرح به همت حجتالاسلام والمسلمین اجرایی، امام جمعه تفرش و از اعضای اتحادیه استان مطرح شد و مدیریت اجرایی آن برعهده حوزههای علمیه خواهران و با مشارکت اتحادیه مؤسسات قرآن قم اجرا میشود.
ایکنا – با توجه به برگزاری مجمع عمومی اتحادیه و دور دوم انتخابات اعضای هیئت مدیره کشوری در ۱۳ مردادماه امسال، اتحادیه استان قم چه برنامه ویژهای برای حضور مؤثر و فعال در این انتخابات دارد؟
جنبه اول این موضوع آن است که قم در کنار سایر استانها، مدیران مؤسسات فعال داوطلب را معرفی میکند، اما قم جنبه دوم و منحصر بهفردی دارد. زمانی امام صادق(ع) شهر کوفه را یاد کرد و فرمود: «در آینده کوفه از مؤمنان خالی میشود و علم و دانش بدان پشت میکند، آنگاه علم در شهری به نام قم ظاهر و آنجا معدن علم و فضیلت میشود بهطوری که به روی زمین کسی که به امور دینی آگاه نباشد، پیدا نمیشود.»، بنابراین اتحادیه کشوری در عرصه علمی و پژوهشی و انتخابات انتظار حضور جدی و فعال از استان قم دارد که این مسئله رقم میخورد.
ایکنا – یکی از مسائل در حال پیگیری مدیریت پیشین اتحادیه مؤسسات قرآن استان، راهاندازی مرکز نیکوکاری تخصصی قرآن در قم بود که علیرغم رایزنیها و پیگیریهای انجامشده، اجرایی نشده است، برای این منظور چه برنامهای دارید؟
شناسایی مؤسسات قرآنی و رایزنی با برخی نهادهای ذیربط از گامهای اولیه این موضوع بوده که در مدیریت گذشته انجام شده، اما اجرایی نشده است. به همین منظور پیگیریهای لازم درباره این مسئله را بهطور جدی دنبال میکنیم، اما وعده قطعی برای راهاندازی مرکز نیکوکاری نمیدهیم.
ما درصدد شناسایی نیکوکاران مردمی و همچنین تلاش مؤسسات قرآن استان برای شناسایی خیرین قرآنی هستیم.
ایکنا – بهعنوان مدیرعامل اتحادیه مؤسسات قرآنی قم از اتحادیه کشوری و دستگاههای متولی قرآن چه مطالباتی دارید؟
مؤسسات قرآن استان قم با برافراشتن پرچم قرآن، بازوی علمی و اجرایی فعالیتهای قرآنی کشور و مظلومترین جایی که بیشترین فعالیت قرآنی را انجام میدهد، هستند. آنان در صف مقدم جبهه هستند و اگر امکاناتی در عرصه ترویج آموزههای قرآنی باشد، باید در ابتدا به صف اول برسد. مسئولان به این موضوع توجه داشته باشند که بدون مؤسسات قرآنی نمیتوان در این مسیر گام برداشت.
بسیاری از مؤسسات قرآنی در زمینه بودجههای جاری و روزانه و امکانات اولیه با چالشهای جدی مواجه هستند، اما از طرفی دیگر نمیدانند چه کسی پاسخگوی مطالبات آنان است؛ بنابراین اگر امکانات یا بودجهای در عرصه فعالیتهای قرآنی است باید مؤسسات قرآنی در صف اول دریافت آن باشند، زیرا بهطور جدی و فعال در مسیر آموزش قرآن گام برمیدارند و نهادهای ذیربط باید از ظرفیتهای بالقوه آنان استفاده کنند.
در سالهای اخیر، حدود یک هزار مؤسسه بهعنوان یک نیروی جهادی فعال را با تعطیل شدن آن، از دست دادیم. شناسایی مؤسسات تعطیل شده و علت تعطیلی آنان در دستور کار اتحادیه قرار داشته و دارد. مشکلات مالی و نداشتن مکان مناسب برای آموزش قرآن بیشترین عامل تعطیلی بود. در این زمینه اقداماتی انجام دادیم، اما هنوز نمیتوان قول و وعده قطعی داد.
گفتوگو از محدثه نعیمیفرد
